Gezi Parkı direnişi özünde bir kadın başkaldırısıdır. Simge fotoğrafı da bunu temsil eder. Yüzlerce yıldır erkek egemen dünyanın; son on yıldır erkek/din egemen yansıması iktidarın pervasızlığına, baskısına, adaletsizliğine, üstenci diline kadın eliyle DUR demekti. Kadınlar en büyük korkularıydı. Eh, korktukları da başlarına geldi.
Peki dünyada durum ne?
Cinsiyet eşitliği alanında bir yüz yıldır büyük gelişme kaydeden dünya da henüz bir arpa boyu yolu ancak gitmiş durumda. Dünyanın pek çok ülkesinde kadınların temel insan hakları görmezden geliniyor, yok sayılıyor. Örneğin kadınların oy verme hakkından, eğitim hakkından hatta araba kullanma hakkından mahrum bırakıldığı ülkeler var.
İşte gerçekler:
1. Üç kadından biri cinsiyete bağlı şiddet sebebiyle sakatlanıyor ya da ölüyor. 15-44 yaş arasında erkekten gördüğü şiddet yüzünden ölen kadın sayısı, savaş, sıtma ve kanserden ölen toplam kadın sayısından daha fazla.
2. Her yıl dünya yüzünde dört milyon genç kız ve kadın alınıp satılıyor; ya evlilik için, ya fahişelik yaptırmak için ya da köle olarak kullanılmak üzere.
3. Sadece Amerika Birleşik Devletleri’nde her altı kadından biri tecavüz girişiminin ya da tecavüzün kurbanı oluyor. Tecavüz suçlarının yüzde altmışı polise rapor edilmiyor.
4. Gelişmekte olan ülkelerde yaklaşık 96 milyon genç kadın hâlâ okuma yazma bilmiyor. Dünya çapında okula gönderilmeyen kız çocuklarının oranı yüzde 55.
5. Şiddet çatışmaları sebebiyle yerinden edilenlerin yüzde 75’i kadınlar. Yerinden yurdundan edilen kadınlar sağlık hizmetlerinden, yeterli beslenmeden ve eğitimden yoksun kalıyorlar. Göçmek, kaçmak zorunda bırakılan kadınlar, cinsiyet temelli terör ve şiddete daha yüksek oranda maruz kalma tehdidiyle karşılaşıyorlar.
6. Ruanda’da 1994 yılındaki soykırımda yüz binlerce kadın cinsel şiddete maruz kaldı. O kadınların iki yüz elli bini HİV/AİDS kurbanı oldu. Pek çoğu tedavi edilmeyi beklerken öldü. Failleri ise hapishanede antiretrovial terapilerle tedavi edildi.
7. Suudi Arabistan, kadınların oy verme hakkını kanunla yasaklamış olan dünyadaki tek ülkedir. Kanunen kadınların oy verme hakkı olduğu dünyanın başka yerlerinde kadınlar hâlâ verili haklarını kullanmak için mücadele etmektedir. Örneğin Afganistan’da, 2009 yılında bazı kadınların oy verme hakkı, oy sandıklarının başında yeteri kadar kadın personel olmadığı gerekçesiyle reddedilmiştir.
8. Şiddet, cinsel saldırı ve yetersiz sağlık hizmetiyle Afganistan dünya yüzünde bir kadının yaşayabileceği en tehlikeli yerdir.
9. Arjantin’de 1974 seçimlerinde devlet başkanı seçilen İsabel Peron dünyanın ilk kadın başkanı olmuştu. Monarşiler hariç dünyada 68 kadın devlet başkanı seçilerek ülkesine hizmet etti. Şu anda bütün dünyada 38 kadın hükümetin başı olarak hizmet ediyor. İrlanda’daki 1997 seçimlerinden sonra dünyada ilk kez bir kadın başbakan koltuğunu başka bir kadına devretti.
10. Afrika ülkelerinde pek çok Batı ülkesiyle kıyaslandığında parlamentoda daha fazla sayıda kadın yer alıyor. Ruanda parlamentosu yüzde 49 kadın temsilciyle bütün dünyada listenin en başında yer alıyor.
Ama şimdi yüreğimizin en derinlerinde bir süveyda söylüyor ve hepimiz duyuyoruz o gizli şarkıyı:
BU DAHA BAŞLANGIÇ!
Değişecek her şey, biliyoruz!
