Radikal Gazetesi, Kitap Eki
29.09.2006
Hap çözümler, reçeteler sunan kitaplardan uzak durmakta fayda var. Bakış açımızı genişleten kitaplar, asıl okumamız gerekenler
17 Eylül tarihli Sabah gazetesinin haberinde iki yıl önce eşinden ayrıldıktan sonra bunalıma giren, intihar etmek üzere trenin önüne atlayan, sağ bacağını ve kolunu kaybeden bir kadının hikâyesi vardı. Genç kadın, engellilerin yazdığı kitapları okuyarak düşüncelerinin değiştiğini, hayata tekrar sarıldığını ve yeniden doğduğunu söylüyordu.
İyi kitaplar bakış açımızı genişletmek konusunda son derece yararlıdır. Düşüncelerimiz değiştiğinde hayatımız da değişir. Sahip olduğumuz her şey gibi bilgi de ancak kullanıldığı zaman işe yarar. Bilgi sahip olduğumuz herhangi bir şeyden farklı değildir. Onu aldığımız yerin bir önemi yoktur; ister kitaptan, ister bir uzmandan, ister eğitimden.
Bu açıdan baktığımızda, iletişim ve ilişkiler üzerine yazılmış bireysel gelişim kitaplarının bilgi içerdiğini yadsıyabilir miyiz? Peki, bu bütün iletişim ve ilişkiler kitaplarının yararlı olduğu anlamına mı geliyor? Tabii ki hayır. İçlerinde, bir kadını nasıl tavlarsınız, bir erkeği elde etmenin bilmem kaç yolu, gibi abuk sabuk, tamamen ticari amaçlarla yazılmış olanları da var. Ama bilgiyi bir ürün olarak düşünecek olursak, her ürün açısından benzer tabloyla karşılaşırız.
Büyük bir pazar
Ne yazık ki ticari kitapların çokluğu, bireysel gelişim alanında çıkmış kitaplara kuşkuyla bakılmasına neden oluyor. Hele konu ilişkilerse işin suyunu çıkarmak daha da kolay oluyor. Romanın kalitesiz olanları tüm romanları karalamazken, son on, on beş yıldır hayatımıza giren bireysel gelişim kitaplarının kalitesiz olanları, bu kitaplardan bir ikisini okuyanlar tarafından ‘Amaaan, bomboş şeyler’ olarak tür hakkında bir genelleme yapılmasına neden olabiliyor.
İlişkiler belki de en çok sorun yaşadığımız ama en az bilgi sahibi olduğumuz alan. Bu nedenle ilişkilerle ilgili bireysel gelişim eğitimleri ilgi görüyor. Psikologlara gidenlerin önemli bir kısmını ilişkilerinde yaşadıkları sorunları kendi başlarına çözemeyen insanlar oluşturuyor. İlişki koçluğu gibi bir uzmanlığı, ilişkilerdeki bilgisizliğimiz yarattı.
Bugünkü haliyle bile bireysel gelişim alanı büyük bir pazar ve pazara her türlü ürün (kitap) giriyor… Ve bu ‘pazar’ her gün biraz daha büyüyor ve büyüyor. Çünkü içinde yaşadığımız sistem yabancılaşmayı, yalnızlaşmayı ve bencilliği besliyor, geliştiriyor. Bu yüzden, ilişkiler üzerine yazılmış bireysel gelişim kitapları yararlı mıdır, gibi bir soruya tümü için evet ya da hayır yanıtı vermek doğru olmaz. Her üründe olduğu gibi bunların ancak bir kısmının yararlı olduğunu söyleyebiliriz.
Peki, yararlıyla yararsızı birbirinden nasıl ayırabiliriz? Bize hap çözümler, reçeteler sunan kitaplardan uzak durmakta fayda var. Bakış açımızı genişleten, ilişkilerimizi gözden geçirip, yeniden şekillendirmemize hizmet eden kitaplar asıl yararlanabileceğimiz kitaplar. Çünkü bu tür kitaplar bizim farkındalığımızı artırır, yaratıcılığımızı kışkırtır, gelişmemize hizmet eder.
“Bir kitap okudum, hayatım değişti” diyenlerin sayısı hiç de az değil. Şahsen benim de hayatımı derinden değiştiren, ufkumu genişleten ilk kitap Abraham Maslow’un İnsan Olmanın Psikolojisi olmuştu.
Özenle seçerek okuduğum her kitabın gelişimime katkıda bulunduğunu ve bilinçlendirdiğini yadsıyamam. Bilginin sihri onu hayata geçirmekte yatar. Kullanılmayan bilgiyle kullanılmayan ceket arasında çok fark yoktur; ikisi de hayatımızda bir değişiklik yaratmaz. Sadece durdukları yer farklıdır; biri gardıropta, diğeri zihnimizde. Nasıl serin bir havada gardırobumuzdaki ceket bizi ısıtmıyorsa, ilişkimizde yaşadığımız soğukluğu da kullanmadığımız bir bilgiyle ısıtamayız.
Bilgiye hayat veren uygulamadır. Kullanılmayan bilgi zihnimizin dehlizlerinde tozlanmaya ve giderek unutulmaya mahkûmdur. Özetle; ilişkiler üzerine yazılmış son derece yararlı bireysel gelişim kitapları vardır. Bireysel gelişimin ve ilişkilerin temel gerçeği ise, kimseyi değiştiremeyeceğimiz ancak kendimizi değiştirme gücüne sahip olduğumuz gerçeğidir.
Hâlâ partnerinizi istediğiniz şekilde değiştirebileceğinizin ya da erkekleri/kadınları tavlama yollarını öğrenerek ilişki yaşayacağınızın hayallerini mi kuruyorsunuz? Valla bu tür hap kitaplar çok satıyor. Hem de bireysel gelişim raflarında. Bir de hiç bu yöntemlere başvurmayan kitaplar var. Onlar da bireysel gelişim raflarında. Kadınlar ve Erkekler Nasıl Anlaşırlar gibi kitaplar…