Kadınların istismarcı olamayacağı yönünde yaygın bir yanlış algı var. Gerçek şu ki, birçok kadın, özellikle birçok anne yoğun ilişki hasarının kaynağıdır. Bununla birlikte, anneler babalardan biraz daha farklı manipüle eder. Psikolojik olarak istismarcı anneler manipülasyonlarında daha sinsi, daha gizli ve pasiftir; çünkü el âleme karşı iyi anne reklamı yapmaya çabalar. Bununla annelerin açıkça istismar veya şiddet uygulamadığını kastetmiyorum. Elbette özellikle bir bağımlılık söz konusuysa bazıları bunu yapar. Ancak çoğu anne duygusal şiddet arenasında başarılıdır. Tüm toksik insanlar gibi, bir toksik annenin de en büyük kusuru, her şeyin kendi etrafında döndüğü inancında yatar.
Bir toksik insanla yüz yüze olduğumuzda, genellikle en zeki, en güvenli yetişkinlerin bile aklının karıştığını unutmayın. Şimdi de sevdiği ve güvendiği annesinin toksikliğiyle karşılaşan masum bir çocuğun halini hayal edin. Buna bir de toksik annelerin acımasız düşüncelerini ve davranışlarını çocuklarına yansıtarak kendi başarısızlıklarını kabullenmeyi reddettiğini ekleyin. Tüm bunlar olurken, toksik annelerin çocuklarının, yaşadıklarını yanlış yorumlaması ve kendinden nefret etmeyi öğrenmesi hiç de şaşırtıcı değil. Kendinden nefret etmeleri tek makul seçenektir; çünkü anneleri kesinlikle kötü olamaz.
Anne ve Kimlik Gelişimi
Kişisel deneyimimden ve tedavi ettiğim birçok hastadan yola çıkarak, bir toksik annenin altında büyümekten daha akıl karıştırıcı ya da acı verici bir şey olmadığını söyleyebilirim. Anneler özsevgi ve kimliğimizi şekillendirmede en güçlü etkiye sahiptir. Brenda Hunter’ın The Power of Mother Love (Anne Sevgisinin Gücü) adlı kitabı, bize annenin etkisinin derinliğini öğretir. Annenin sevgisi ve duygusal erişilebilirliği, çocuklarda esenlik duygularının gelişimi açısından esastır. Annenin etkisi beynimizi şekillendirir ve bilinç geliştirmemize yardımcı katkı sunar. Anne, sevgi öğretmenimizdir. ‹stenip istenmediğimizi, kabul edilip edilmediğimizi ve sevilebilir olup olmadığımızı doğrudan ondan öğreniriz. Annemiz vefat etmiş olsa bile, annemiz ve onunla ilgili imgemiz kendimizi nasıl gördüğümüz üzerinde derin ve kalıcı bir etki yaratır.
Brenda Hunter şöyle açıklar:
Bir çocuk asla annesinin sevgisini kazanması gerektiğini hissetmemelidir. Bu, yaşamları boyu kalplerinde bir boşluk bırakacaktır. Anne sevgisi, çocuğun hayatında güven tesis edilmesi ve sağlam bir duygusal yakınlık temeli inşa edilmesi için, koşulsuz olarak verilmelidir. Sevgi sakınılırsa, çocuk geçmişiyle bir şekilde barışmadığı sürece, onu bazen hayatı boyunca, milyonlarca başka şekilde arayacaktır. Evde çocuklarımıza verdiğimiz duygusal temel, hayatlarının temelidir. Evin değerini ve anne sevgisinin gücünü küçümseyemeyiz.
Annemiz toksikse, ona bağlanmanın tek yolunun onun altında olmak veya aradığı neredeyse mükemmel çocuk imajını yakalamaya çalışmak olduğunu kısa sürede öğreniriz. Doyumsuz taleplerini ve muhtaçlığını kabullenerek söylediklerini aynen yapmayı görev ediniriz. Toksik anne konuşur ama asla dinlemez ve tavsiye verir ama asla almaz. Tüm bunlarla başa çıkmamız gerekir çünkü o annemizdir.
Neden Çocuk Yaparlar?
Cindi Lopez’in yazdığı bir makalede, toksik annelerin sağlıklı annelerle aynı sebeplerle çocuk yapmadığını öğreniyoruz. Toksik anneler sadece tek bir sebeple çocuk yapmayı seçer: daha fazla ayna sahibi olmak. Lopez, bu kadınların koşulsuz sevecekleri çocukları olması için değil; tersine, onları koşulsuz sevecek çocukları olmasını istedikleri için çocuk yaptığını iddia ediyor. Kullanmak, manipüle etmek ve kontrol etmek için çocuk yaparlar. Bazı şeyleri onların yerine yapacak birileri olması için çocuk yaparlar. Dışarı çıkıp dünyaya ne kadar iyi bir anne olduklarının sahte imajını yansıtabilecek çocuklar yaparlar. Toksik anneler anneliğin en büyük hediye olduğunu iddia edebilir ama bu onlar için doğru değildir. En sonunda yük olarak görmeye başlarlar. Lopez sevimli, küçük, bağımlı bebeklerinin iki yaşına geldiğinde kendi ihtiyaçları, beyinleri, istekleri ve kişilikleri olan sevimsiz birer nanköre dönüşmesini beklemediklerini ortaya koyuyor. Toksik anneler onları her ne olursa olsun sevecek köpek yavruları ister; büyüyüp bir gün onları sorgulayabilecek, ifşa edebilecek ve terk edebilecek gerçek bebekler değil. Sağlıklı anneler için, anneliğin en tatmin edici tarafı, çocuklarının kendine özgü, eşsiz ve bağımsız şekilde gelişmelerini izlemektir. Toksik anne, çocuklarının bağımsızlığa doğal geçişinin, kendisine ihanet olduğunu düşünür. Toksik anne çocuklarından istediği ilgiyi göremezse, çocuklarını kendisi için yapmak istediklerinin önünde duran engeller olarak görür.
İyileşme Anı
Toksik anneler sevgi odaklı değil, imaj odaklıdır.
Annemin benimle ilgili en büyük rahatsızlığı, bana karşı tutumuna ve hayatında sürekli bir adam olması ihtiyacına yönelik hassasiyetlerimi ve memnuniyetsizliğimi dile getiren çocuk olmamdı. Tüm bencil değişikliklerinin altında büyüyememem onun için sıkıntıydı. Ona gösterdiğim tepki kötü görünmesine neden oluyordu; bu nedenle, sözüm ona benimle başa çıkamadığı için babamla yaşamamda ısrar ediyordu.
Onunla ilgili hissettiklerimi söylemem “yaramazlık” olarak görülüyordu. Annem duygularımı reddettikçe ben daha çok öfkeleniyor, daha çok yaramazlık yapıyor ve o da “deli” düğmeme daha çok basıyordu. Asla “yaramazlıklarıma” kendisinin -yaşam tarzının ya da ısrarlı kontrol etme ihtiyacının ya da ağabeyimin olduğu her yere gitmesinin ya da bana karşı empati yoksunluğunun- neden olduğunu düşünmedi.
Sekiz yaşımdayken, annem ağabeyimle spor etkinliklerinden birine giderken ben de bakıcıyla bırakıldım. Bakıcı kendimi iyi hissetmediğim için üvey kardeşimle kurabiye yapmama izin vermedi. Ayrıca kurabiyelerin malzemelerini almaya markete gitmek için beni yalnız bıraktı. Gittiğinde, bakıcı dahil hiç kimsenin beni sevmediğini ya da önem vermediğini düşünerek pelüş ayımı aldım ve evi terk ettim. Karda eve bir mil uzaktaki markete yürüdüm. Tüm arabaların otoparka girdiği noktada bir taşın üstüne oturdum. Bir kadın arabasıyla yanaşıp annemle babamın nerede olduğunu sordu. Ona babamı istediğimi söyledim. Küçük bir kasabaydı ve babamı tanıyordu. Bir yabancıyla gitmemem gerektiğini söyledikten sonra arabasına bindim. Bana onunla güvende olduğumu ve benimle ilgileneceğini söyledi. Elimi tutarak babamın ofisine götürdü. Tanrıya şükür ki, beni kollayan meleklerim varmış.
Hassas yapım ve anne ihtiyacım onun özgürlüğünün önünde dimdik duruyordu. Bencilliğini sevmiyordum ve bunu o gün ona belli etmiştim. O zamanlar bencilliğinden hoşlanmadığım için benden nefret ederdi, hep etti ve halen ediyor.
Bu tip anneler tarafından yetiştirildiğimizde, her zaman gerçekten toksik olduklarından emin olmak veya sadece kendimizin çok fazla hassas ya da yetiştirilmesi zor bir çocuk olduğumuzu düşünmek arasında şüphede kalırız. Bunun yarattığı sis nedeniyle, sorunun tespitine ve açıklığa kavuşturulmasına yardımcı olması adına bu tip annelerde bulunan ortak özellikleri tanımlamanın önemli olduğunu düşünüyorum. Böyle tanımlamalar gördüğümüzde, annemizle ilişkimize dair algımızın araştırmalarla sabit olduğunu, yalnız olmadığımızı, yaşadıklarımızın gerçek olduğunu, aynı tür deneyimlerin gerçek dünyada bizim gibi insanlarca belgelendiğini ve sonuçta onaylandığımızı hissediyoruz. Morrigan’ın daha önce sözünü ettiğim kitabını okuduğumda, hayatımı videoya çekip sonra gördüklerini kitapta yazmış gibi hissettiğimi hatırlıyorum. Hiç böylesine onaylanmış ve rahatlamış hissetmemiştim ama aynı zamanda annemin aslında kim olduğu gerçeği karşısında hiç bu kadar incinmemiş ve öfkelenmemiştim. izleyen satırların da size yardımcı olmasını umuyorum.
