Strese girdiğimizde beynimiz tam kapasite ile çalışamaz. Hayatta kalmak için hızla karar vermemiz gerektiği kritik anlarda düşünmek çok zaman alacağı için beynimiz bazı kanalları otomatikman kapatır ve bizi mücadele etmeye ya da kaçmaya hazırlar. Kan basıncı ve kalp atışları artmaya, kaslar ve sinirler kısalmaya başlar. Ön beyne daha az kan gider.
Bir çoğumuz tartışma sırasında ya da beklenmedik bir haberden sonra sağlıklı düşünemediğimizi, beynimizde blokaj oluştuğunu hissetmişizdir. Bu koşullar çocuklarımız için de geçerlidir. Onlar da kendilerini strese sokan soruların yöneltildiği sözlü ya da yazılı sınavlarda sağlıklı düşünemezler. Stres durumunda beynin otomatik tepkisi mücadele et ya da kaç olur. Çocuklar sınıftan kaçamadıkları ve kendilerini savunamadıkları için de beyin fonksiyonları donar. Cevabını bildikleri soruları dahi cevaplayamazlar. Yüksek beklentiyle girdikleri, yıllarca hazırlandıkları sınavda bilemedikleri bir soru ile karşılaşınca paniğe kapılıp, iyi bildikleri soruları cevaplayamamalarının nedeni budur. Bu durumu daha sonraki sınavlarda hatırladıkça daha da çok strese girerler.
Helga Baureis ve Claudia Wagenmann tarafından yazılmış olan Kinder Lernen Leichter mit Kinesiologie [Başarılı Çocuğun İksiri/Kuraldışı Yayınları 2013] kitabında stresin yol açtığı blokaj, eğitim kinesiyolojisinin kurucusu Dr. Paul Dennison tarafından üç boyutlu bir modelle anlatılıyor. Bu modele göre bilgiler beynimizden bedenimize üç boyuttan, sağdan sola, yukarıdan aşağıya, önden arkaya iletilir. Eğer bu iletişim düzgün akarsa öğrenme merak uyandıran eğlenceli bir deneyime dönüşüyor. Bu iletişimde stres nedeniyle blokaj oluşursa, hangi boyutun etkilendiğine bağlı olarak öğrenme süreci engelleniyor.
SAYFA-BOLUMU
Öğrenme zorluğu çeken çocuğunuzun, hangi boyutlarda iletişimsizlik yaşadığı karşılaşılan sorunlardan anlaşılabilir.
Sağ/sol yarıkürelerinde blokaj varsa, yazı yazma, okuma ve hesap yapma zorluğu ortaya çıkıyor. Örneğin:
- Yazı yazarken defteri tam önüne çekemez, sağa ve sola kaydırır
- b, d, p gibi harfleri ters yazar
- Sağını solunu çok şaşırır
- Okunaklı yazamaz
- Yatay sekiz (sonsuz işareti) çizmede zorlanır
Üst/alt blokajı varsa, yani korteks ve limbik sisteminde iletişim bozukluğu oluşmuşsa,
- Dikkatini toplamada zorluk çeker
- Ukalaca konuşur, küfürbaz ve umursamazdır
- İç ve dış dengesi kolayca bozulur
- Zamanını iyi planlayamaz, en son yaptığı işte takılı kalır, gereksiz zaman harcar
- Olayları kavraması yavaştır ve üşengeçtir
Ön/arka blokajı varsa yoğunlaşmakta güçlük çeker, tek bir şeye odaklanarak genel bakış açısını kaçırır.
- Çok hareketli ve sabırsızdır
- Bazı ruh hallerine ve duygulara karşı aşırı duyarlı reaksiyon gösterebilir
- Saldırganlaşabilir
- Sürekli hayal kurar
- Derslere katılım göstermez
Çocuklarımız, “bir türlü sevemedikleri” öğretmenleriyle, “derste canlarını sıkan” sınıf arkadaşlarıyla, “hiçbir şeyi beğendiremedikleri, hırslı” ebeveynleriyle, ders çalışırken “ilgi dağıtan” kardeşleriyle ve ne yazık ki gerçekten sık sık değişen sınav ve eğitim sistemiyle uzlaşmak zorundalar. Değiştiremediğimiz koşullar karşısında onların en az zarar görmelerini sağlamaya, enerji dengelerini korumaya ve en azından onları anlamaya çalışmalıyız.
