“OLANAK” VE “OLUMLU BEKLENTİ”
DİLİNİ KULLANIN
Sorunlardan söz ederken geçmiş zaman kullanın; mutlak söz ve ifadelerden kaçının; kimseden problemmiş gibi söz etmeyin. Daha iyi bir gelecek hissi yaratma ve çözüm öngörmede beklentilerden yararlanın.
Gelecekten Yararlanmak, İkinci Yöntem:
Mış Gibi Yaşamak – İnandırıcı Bir Gelecek Yaratın ya da Çağırın
Umutluysanız elbette harekete geçebilirsiniz. Mucize ise fazla bir umut duymasanız da kendinizi harekete geçmeye ittiğinizde gerçekleşir. Belki sizi umuda döndüren eylem sonucu canlanan beyindir. Neden işe yaradığını bilmiyorum. Bütün bildiğim işe yaradığı.
-Shari Lewis, Haham Maurice Lamm’in
Umudun Gücü adlı kitabında alıntılanmış
Olanaklarla dolu bir gelecek yaratmanın diğer bir yolu problemin çözülmüş olduğu bir gelecek- kristal bir kürede seyredercesine ya da bir mucize gerçekleşmiş gibi- düşlemek, ardından bu gelecek size ait olacakmış gibi hareket etmektir. O zaman ne yapıyor olurdunuz? Bu geleceği gerçekleştirmek için şu anda ne yapardınız?
Milwaukee’de bir grup terapist geleceğe bu çözüm odaklı bakışı ortaya çıkarmak için şaşırtıcı bir yöntem buldu. Önce problemleri olan insanlardan o gece uyurlarken problemlerinin hayatlarından silindiği bir mucizenin olduğunu hayal etmelerini istediler. Elbette o sırada uykuda olacakları için mucizenin gerçekleştiğini bilmeyeceklerdi. Ardından -burası işin can alıcı yanıydı- bu kişilerden, ertesi gün uyandıklarında ilk yaptıkları ve mucizenin gerçekleştiğini onlara gösterecek şeyin ne olacağını sordular. Terapistler insanların problemin dışına çıktıklarında ne tür tavır ve düşüncelerden yararlanacaklarına dair çoğunlukla çok iyi bir fikir sahibi olduğunu gördüler.
İkinci yöntemin problemlerinizin çözümünde bir mucize ummakla ilgili olmadığını hatırlamak önemli -bu yöntem, hayal gücü ve hareketlerinizi gereksiz sınırlamalardan kurtarmak anlamına geliyor. Bu yöntemden yararlanmada üç adım var: 1) Sorunun yokluğunda veya doyurucu ve anlamlı bir yaşam sürmeniz halinde geleceğinizin nasıl olacağına ilişkin netlik kazanmak. 2) Bu daha iyi geleceğin önündeki engelleri görmek ve onları ele almak. 3) Engelleri aşıp bu geleceği gerçekleştirmek için bir eylem planı yapmak.
İlk Adım:Bir Gelecek Vizyonu Bulun
Viktor Frankl’ın öyküsünde gördüğünüz gibi, bir gelecek vizyonunuz olması güncel sorunlarınızı çözmeniz ve daha iyi bir gelecek yaratmak üzere adım atmanız konusunda size paha biçilmez bir yardım sunabilir. Aşağıdaki sorular berrak bir gelecek vizyonu ve yaşam amacı geliştirmenizde size yardımcı olabilir. Geleceğiniz için bir amacınızın ve olanaklarınızın olduğu hissini edinmenizi sağlayacak şu soruları yanıtlayın:
.Hayatınızın amacı ne?
.Geleceğinizde ne gibi şeyleri başarmak ya da gerçekleştirmek istersiniz?
.Hayatınız için ne tür bir düşünüz oldu ya da var?
.Ne için bu gezegendesiniz?
.Sizce bu dünyada insanlar ne için var?
.Hangi alanda nasıl bir katkıda bulunabileceğinizi düşünüyorsunuz?
.Ne tür şeyler sizi zorluyor?
.İçinizi ne aydınlatıyor?
.Bu sorunu çözdüğünüzde neler yapacaksınız?
.Artık bu sorununuz olmadığında başkalarıyla ilişkinizde neler değişecek?
.Siz çözüldüğünü söylemezseniz başkaları artık bu problemini olmadığını nasıl anlayacak?
On beş yaşındaki oğulları çetelere ve uyuşturucu maddelere bulaşan bir aileye danışmanlık veriyordum. Delikanlı daha önce yüksek notlar alan iyi bir öğrenciymiş. Fakat çeteye katılıp uyuşturucu kullandıkça notları düşmüş, son dönemde de bütün derslerden kalmış. Bana okuldan nefret ettiğini söyledi. En çok ve en az hangi derslerden nefret ettiğini sordum. İngilizcenin en kötü, sanat dersinin en iyisi olduğu karşılığını verdi. Sanat dersinde ne hoşuna gidiyordu? “Çetenin duvar yazıcısı benim” dedi. “Resmim iyidir. Ödevlerimde en yüksek notu alırdım ama başka şeylerden nefret ediyordum -sanat tarihi, heykel yapımı filan. Öylece bu dersten de çaktım.” Okuldan atılırsa hayatını nasıl kazanmayı planladığını sordum. Pek bir planı olmadığını söyledi. “Hayatını sanatla kazanabilir misin?” diye sordum. “Tabii” dedi, “duvar resimleri yaparım.” Oraya nasıl varacağını merak ettim. Geçen yıl sanat derslerine duvar resimleri yapan biri gelmiş, işinin başından aşkın olduğunu, çırak kabul edeceğini, ücret karşılığı duvar resmi yapmaya başlamalarına yardımcı olacağını söylemiş. “Çırak olmak için ne yapman gerekiyor?” “Okulda kalıp geçerli notlar almak.” “Bu yoldan gitmeye ilgi duyuyor musun peki?” Okulda başarılı olması için gerekenleri sıralayarak devam ettiğinde anne babası hayretler içinde kaldı: Çeteden ve uyuşturucudan uzak durmak. Aynı şeyler konusunda oğullarına ders verip durmuşlar o da onlara sürekli karşı çıkmıştı. Fakat bir kez motivasyonu kendi içinde keşfedince problemlerini çözecek hale geldi.
