Dinlemeyi biliyor muyuz? Aktif dinleye-biliyor muyuz? Dinlemeden bilmek mümkün mü? Bilerek dinlemek ne demek?
Dinlerken ağzımız dolu ise karşımızdakini duyamıyoruz. Konuşacağımız şeye odaklıysak karşımızdakini dinleyemiyoruz. Karşımızdakinin anlattığı şeyle ilgili daha önceden ezber bir bilgimiz varsa, aynı şeyleri söyleyecek sanabiliyor ve aktif olarak dinlemeyebiliyoruz.
Aktif dinleme nedir?
Aktif dinleme öncelikle görsel, işitsel, kinestetik olarak orada ve o anda olmayı gerektirir. O anda bedenimiz orada ama zihnimiz başka yerde ise, bedenimiz orada ama zihnimiz anlatılanla değil, başka şeyle meşgulse, bedenimiz orada ama gözümüz başka şeye bakıyorsa, bedenimiz orada, gözümüz anlatıcıya bakıyor ama kulağımız çevredeki diğer seslerle ilgili ise aktif olarak dinlemiyoruz demektir. Aktif dinlemenin ilk şartı, bedensel ve zihinsel olarak orada olmaktır. İkinci şartı anda olmaktır. An sözcüğü bir süreci, bir çizgiyi değil; bir hali, bir noktayı belirtir. Anda olur ve aktif dinlersek an-larız. Anladığımız şeyi de ileride kolaylıkla hatırlar, anı-larız. Anlamak sözcüğünün İngilizcesi ‘understand’, ‘altında-durmak’ anlamına gelir. Bunun anlamı, dur ve dinle, anda ol ki anlayasın. ‘An’ sözcüğünün İngilizcesi ‘present’, aynı zamanda ‘hediye’ demek. Ancak anda olduğumuzda anlatılanın içindeki hediyeyi alabiliriz. Andan koptuğumuzda ya geçmişe takılırız ya da geleceğe tutunuruz. Anın hediyesi de elimizden kayar gider. Sonra bir bakarız ellerimiz boş. Anlamsız bir sohbet olmuş. Sohbete ilk oturduğumuzda ne halde isek, sonunda daha kötü değilsek bile daha iyi, daha bilgilenmiş, daha farkında, daha aydınlanmış değilizdir. Anda olduğumuzda, anda kaldığımızda, anı tuttuğumuzda, anı yakaladığımızda, anı duyduğumuzda, anı yaşadığımızda; ana tutulur, tüm anları keyifle yaşar, anı çoğaltır, an üstüne an koyar, anı zamlar, zam-an yaparız. Gün döner , zamanı gelir, yeri gelir, anımız geri gelir; ilgili hediye paketimizi açar, sunarız eşe, dosta, sevgiliye, kardeşe..
Bilerek dinler, dinleyerek bilirsek; birlikte anlar, birlikte anılar, birlikte tadar, birlikte keyiflenir, birlikte gürülür, birlikte diriliriz.
Birlikte güldüğümüz, birlikte olduğumuz, birlikte dolduğumuz, birlikte çoğaldığımız anlarımız çok olsun..
Bir dahaki sohbette birlikte olana dek sevgiyle dostça olun ?
Sezai D. Şahin
