EYLEMDEKİ TAO TİNİ
Üç hazinem var.
Birincisi, merhamet,
İkincisi, ölçülülük,
Üçüncüsü, alçakgönüllülük.
Tao Te Ching
Lao Tzu’nun müritleri yaşadıkları çağdaki şiddete, eşitsizliğe ve sert yasalara rağmen nasıl merhametli, ölçülü ve alçakgönüllü kalabildiler? İlham ve rehberlik almak için onun Tao Te Ching kitabına baktılar. Te sözcüğünün esas anlamı “yükselmek, yukarı çıkmak”tır. Mantak Chia ve Tao Huang’a göre, Te sözcüğü “müşfik edim, erdem, güzellik ve nazik davranış”tır. Diğer çeviriler onu güç, erk veya bütünlük olarak tanımlamaktadır. Bir Çin kültürü bilgini olan Arthur Waley Te’yi “gizli güç”, “huzur ve refah potansiyeli olan” bir edim olarak tanımlıyor. Bütün bu yorumları özetleyerek Te’nin günlük edimlerimizdeki iyilik –bütün varlıkların hayrı için bütünlük içinde hareket etmek- olduğunu söyleyebiliriz.
Bu kadim bilgeliğin günümüzde çoğumuza söyleyeceği çok şey var. Tao Te Ching ile Chuang Tzu’nun yazılarını rehberimiz olarak kullanarak ve çigong uygulayıcısı ve hocası olarak kendi deneyimlerimizi de ekleyerek Te’nin temel ilkelerini günlük hayat bazında özetledik. Bunu ilham alacağınız bir model olarak düşünün. Hiç birimiz mükemmel değiliz; bizler ilerleme halindeki bir süreciz. Mantak Chia’nın söylemeyi sevdiği gibi, günah yoktur, cehennem yoktur; hepimiz yavaş yavaş kendi cennetimize doğru ilerliyoruz.
Nezaket ve Şefkat
Bilge kişiler insanlara ihtimam göstermekte iyidir,
Asla dönmezler sırtlarını kimseye.
İyi insanlar henüz iyi olmayanlara öğretirler;
Daha az iyi olanda iyinin potansiyeli vardır.
Tao Te Ching
“Bilge kişi” çağdaş çevirmen Ursula Le Guin’in Tao Te Ching’de sürekli bahsedilen ideal insan için seçtiği isimdir. Başka çevirmenler bu örnek kişiyi “bilgin”, “büyük adam”, “aziz” veya “bilge adam” olarak adlandırmakta ve hemen hepsi eril şahıs zamiri kullanmaktadır. Biz Le Guin’in “bilge kişi” sözünü tercih ediyoruz. Bu söz her iki cinsi de içeriyor, alkışlanmayanlarımızı da kapsıyor ve kitabımızın adına uyuyor.
Bilge kişilerin genel bir tanımıyla başlayalım. Bunlar Tao ile uyumlu yaşayarak kendi kaderlerini yarattıklarına inanan nazik, olumlu bireylerdir. İnsanlıkları, dinginlikleri ve özdisiplinleri onlara diğer insanların hayran olduğu ve imrendiği içsel bir güç verir. Bu güç ihtiyaçları olanları onlara çeken bir mıknatıstır: sevgi dolu ilişkiler, anlamlı iş ve yeterli gelir. Doğayla ahenk içinde yaşayarak, onun mevsimleri ve döngüleriyle uyum içinde besinlerini ve faaliyetlerini seçerler. Yaratıcı ve besleyici olan Tao’dan feyz alarak herkese sevgi ve şefkatle, eşit muamele ederler. Başkalarını yargılamaktan ve suçlamaktan kaçınırlar.
Şiddetsizlik
Şiddet ve saldırganlık kendi kendini yok eder.
En iyi silah bile
Mutsuz bir araçtır,
Yaşayanlara karşı nefret dolu.
Silah kullanmaktan zevk almak
İnsanları öldürmekten zevk almaktır.
İnsanları öldürmekten zevk almak
Ortak iyilikteki payını kaybetmektir.
Tao Te Ching
Bilge insanlar şiddet ve saldırganlıktan, özellikle savaştan sakınırlar. Gerektiğinde kendilerini ve sevdiklerini savunurlar ama hiçbir zaman şiddete önayak olmazlar. Olası çatışmadan uzak dururlar ve onlara korkak denmesine aldırmazlar. Sevgi ve şevkat evrendeki en büyük güçlerdir. Onlar bizim nihai korumamızdır ve bize çatışmadan kaçmamız ve onu aşmamızda rehber olurlar.
Basitlik
Beş renk
Gözümüzü kör ediyor.
Beş nota
Kulaklarımızı sağır ediyor.
Beş tat
Tat alma duyumuzu köreltiyor.
Yarışmak, kovalamak, avlamak
İnsanları çıldırtıyor.
Zengin olmaya çalışmak
İnsanları düğüm düğüm bağlıyor.
Onun için bilge kişi
İç gözüyle izler
Dış gözüyle değil,
Şunu bırakır,
Bunu tutar.
Tao Te Ching
Bilge kişiler basitliğe değer verir. Kıymetli enerjilerini birçok şey elde etmek, birçok şeyi üstlenmek ve korumak için harcamak yerine basit yaşamayı seçerler. Sadece en önemli şeyleri söyleyerek ve azın karar, çoğun zarar olduğunu bilerek az ve öz konuşurlar. Faaliyetlerini dikkatle seçer, gereksizlerden kaçındıkları kadar, aşırı uyarılmadan da uzak dururlar.
Kendini Bilme ve Kendini Düzeltme
Başkalarını bilmek zekâdır,
Kendini bilmek bilgeliktir.
Başkalarının üstesinden gelmek güç gerektirir,
Kendinin üstesinden gelmek büyüklük gerektirir.
Tao Te Ching7
Bilge kişiler iç güdümlüdür. Hareketlerinin ve bunların sonuçlarının sorumluluğunu alırlar. Zayıflıklarını bilir ve düzeltirler. Dış başarıdan çok nazik, müşfik, inayetli günlük edimlerin geliştirilmesine –Te’nin ifadesine- değer verirler. Meditasyona ve egzersize önem verseler ve bunları uygulasalar da Tao’nun en yüksek ifadesinin Te olduğunu bilirler.
Meditasyon Yetisi
Öyleyse bilge kişinin hakim yöntemleri şunlardır:
Zihni boşaltmak,
Karnı canlandırmak,
İradeyi yumuşatmak,
Karakteri kuvvetlendirmek.
Tao Te Ching8
Meditasyon vasıtasıyla bilge insanlar zihinlerini nasıl boşaltacaklarını, huzurlarını bozan ve en derin algılarına engel olan ilgisiz, yapay, tekrarlayıcı düşünceleri nasıl ortadan kaldıracaklarını öğrenmiştir. Zihinlerini bu gevezelikten uzaklaştırarak chi’lerini, yaşam gücü enerjilerini arıtmak ve arttırmak için meditasyon yaparlar; yedek chi’lerini göbek bölgesinde merkezler ve muhafaza ederler (karnı canlandırarak). Chi’leri egolarını (irade) yumuşatır ve bu da Özgün Tin ile, Tao ile bağlantı kurmalarını sağlar. O zaman en yüksek doğrularına uygun olarak düşünebilir, hareket edebilir ve konuşabilirler (karakteri güçlendirmek).
Bilge kişiler yaşam gücü enerjilerinin akışının farkında ve buna karşı duyarlıdırlar ve her zaman denge ve uyuma doğru yönelirler. Etraşarındaki enerjilere karşı da duyarlıdırlar. Olumlu, sakin enerjileri ve bütün varlıklara yardım etme arzuları başkalarıyla etkileşimlerini arttırır.
Kendiliğindenlik ve Sezgi
Yüreğini ve zihnini Tek Olana ver…
Kulağınla dinleme;
Yüreğinle ve zihninle dinle.
Sonra, yüreğinle ve zihninle dinlemeyi kes
Ve chi’nle dinle,
Bedeninin enerjisiyle.
Chi boştur.
……
O bütün olgulara eşlik edebilir.
The Essential Chuang Tzu9
Kendiliğindenlik bilge kişilerin ifade etme yeteneğidir. Onlar Özgün Tinlerine ve Tao’ya uyumlu oldukları için her duruma ve kişiye eşsiz ve doğal tepki verebilirler. Oyuncudurlar ve masum bir mizah anlayışları vardır. Başkalarının teorik bilgilerini veya “uzmanların” ya da otoritelerin fikirlerini körü körüne kabul etmektense kendi sezgisel bilgeliklerine güvenirler. Kendiliğindenlikleri, esneklikleri ve konsantrasyonları onları aynı zamanda özellikle güzel sanatlarda, şifa sanatında, liderlikte veya yaşamdaki herhangi bir zorlu işte de yaratıcı kılar. Onlar şimdi de yaşayarak gelişirler.
Bağışlayıcılık
İncinmeyi iyiliğin gücüyle karşıla.
Tao Te Ching10
.
